Ülke ekonomilerinin önemli sektörlerinden biri de hiç şüphesiz ki tarımdır. İnsanların temel ihtiyaçlarından biri olan beslenmenin ana kaynakları tarım faaliyetleri sonucu üretilir. Kelime anlamıyla tarım sektörü;
- Bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretimi,
- Üretilen ürünlerin işlenmesi,
- Tarımsal ürünlerin taşınmasını ve saklanması,
- Tarım aletleri ve tarım makinaları alım-satımı
gibi çeşitli faaliyetlerin yapıldığı sektördür. Ülkemizde tarım sektörü ulusal gelirin %15’ini ve istihdamın yaklaşık yarısını oluşturur, tarım faaliyetlerinin bütünü ve tarım sektörü başta tarım bakanı olmak üzere tarım bakanlığı tarafından denetlenir.
Tarımdan haber almanın maalesef çok yolu bulunmuyor. Haber bültenlerinde gördüğümüz tarım haberleri ile yetinmek durumunda kalıyoruz ve bültenlerdeki tarım haberlerinin büyük bir kısmının sadece ülkemizi içerdiğini söyleyebiliriz. Biz de bu sebepten ülkemizde tarımı dünyada çeşitli ülkelerle kıyaslama kararı aldık.
Bu yazımızda ülkemizin ve tarım faaliyetleri açısından önem taşıyan diğer devletlerin tarım sektörlerini detaylıca karşılaştıracağız. Tarım kredisinin ülkemizdeki ve diğer devletlerdeki miktarını, yüzdesini inceledikten sonra ülkelerin tarım faaliyetlerinde kullandığı gübre ve haşere ilacı miktarlarını irdeleyeceğiz.
Ülkelerde Verilen Tarım Sektörü Kredisi Miktarı
Tarım faaliyetlerinin sürekliliğinde bireysel çiftçilerin ne kadar önemli olduğunun farkındayız. Çiftçi, geçimini toprağı ekip biçerek sağlayan ve tarım sektörüne katkı sağlayan meslek grubuna verilen isimdir. Çiftçiler çeşitli durumlarda kredi alarak ekim-biçim faaliyetlerine devam eder. Bu sebeple çiftçi kredisi ve tarım kredisi tarım sektöründe büyük önem taşır.
Ülkelere göre verilen tarım kredisi miktarını yukarıdaki grafikte inceleyebilirsiniz. Verilen kredi miktarlarını incelediğimizde en çok ABD’nin çiftçi kredisi sunduğunu görüyoruz. ABD’den sonra Fransa’nın tarıma ayırdığı kredi miktarının en çok olduğunu, geri kalan ülkelerin ayırdığı kredi miktarının ilk 2 ülkeye göre daha düşük olduğunu görüyoruz. Yıllara göre tarım kredisi incelendiğinde en az çiftçi kredisi sağlayan ülkenin Türkiye olduğunu üzülerek belirtelim.
Ülkelere göre Tarım Sektörü Kredisi / Toplam Kredi Oranı
Sağlanan tarım kredisi miktarının ülke ekonomisine çok bağlı olduğunu biliyoruz. Bu yüzden ABD gibi büyük ekonomik hacime sahip ülkelerin kredi miktarının fazla olması çok doğal. Bu sebeple ülkelerde çiftçi ve tarım faaliyetleri ile uğraşan kişilere verilen kredi miktarlarının toplam krediye oranını inceledik. Aşağıdaki grafikte ülkelere göre verilen tarım kredisi yüzdesini inceleyebilirsiniz. Görüldüğü üzere tarım kredisi oranları kıyaslandığında Uruguay %13,9 ile 1. Sırada yer alıyor. Çiftçi ve tarımsal kuruluşlara en fazla miktarda kredi veren ABD ise 8 ülkeden 6. Sırada yer alıyor. Ülkemizde zorluk çeken bireysel çiftçi ve kooperatiflerin durumunu bu grafikten daha net algılayabiliyoruz, zira ülkemizde çekilen her 10 bin TL’lik kredinin sadece 2 TL’si tarım kredisi bünyesinde verilmiş.
Ülkelere göre Böcek İlacı ve Gübre Kullanımı
Bilindiği üzere haşere ve çeşitli böcekler tarımsal ürünlere zarar verir. Bu sebeple haşere ilaçlama tarımsal faaliyetlerde sık sık yapılan aktivitelerden bir tanesidir. Ancak, böcek ilacı en etkili haşere arındırma yöntemlerinden biri olsa da fazla kullanımı ekilen ürün kalitesini düşürebilir. Yani, haşere ilaçlama fazla yapıldığında ekilen ürünleri kullanan tüketicilere faydadan çok zarar verebilir.
Yukarıdaki grafikte ülkelerde tarım faaliyetlerinde hektar başına kullanılan böcek ilacı miktarını görebilirsiniz. Grafikten de anlaşılacağı üzere Uruguay böcek ilacı kullanımı politikasında ciddi bir azaltmaya gitmiş. Bunun sebebinin fazla ilaç kullanımının zararlardan olması muhtemel. Bununla birlikte Uruguay hala Brezilya’dan sonra en çok haşere ilacı kullanan ülke durumunda. Ülkemiz bu karşılaştırmada 5. Sırada bulunuyor, yani ilaç kullanımı diğer ülkelere kıyasla ne çok fazla ne de çok az.
Tarımsal ürünlerin yetiştirilme aşamasında çeşitli mineralleri alması gerekir. Tarımsal arazilerde doğal yollardan mineral bulunsa da zamanla birlikte mineral miktarı azalır. Tarımsal toprakların potasyum, magnezyum, fosfor gibi mineraller açısından zenginleştirilmesi gübreleme ile sağlanır. Ancak, gübreyi fazla kullanmak verimi arttırmaz. Aksine, fazla gübreleme toprak yapısına zarar verir, toprakta yetişen ürünlerin kalitesi düşer. Aynı zamanda gübre takip sistemi yaygın bir biçimde kullanılmadığı için fazla gübre kullanımı ciddi bir risk taşır. Aşağıdaki şekilde incelediğimiz ülkelerde kullanılan toplam gübre miktarını inceleyebilirsiniz.
Şekilden de görebileceğiniz üzere ABD’de ve Brezilya’da toplam 20 ve 16 milyon ton gübre kullanılmış. Ülkemizde gübre kullanım miktarı 2,6 milyon ton olarak belirtilmiş ve 8 ülke arasında 4. Sırada bulunuyor. Ülkeler arası kıyaslama yapıldığında Türkiye’de gübre kullanımının kullanımının ne çok az ne de çok fazla olduğunu söylememiz mümkün.
Tarım faaliyetlerinin büyük bir önem taşıdığı ülkemizde karşılaştırdığımız diğer ülkelere kıyasla gübre ve böcek ilacı kullanımının verimli şartlarda olduğunu söylememiz mümkün. Ancak, ülkemizde tarım kredisi miktarı ve tarım kredisi yüzdesi diğer ülkelere kıyasla çok az miktarlarda seyrediyor. Ülke ekonomimizde önemli bir payı olan tarım sektörünü desteklemek amacıyla başta Tarım Bakanlığı olmak üzere gerekli tüm yetkili kuruluşların çiftçi ve kurumsal tarım üreticilerine çeşitli teşvikler sağlaması gerekiyor.
Kaynak : FAOSTAT
